Fransız mutfağının vazgeçilmez baharatı tarhun ülkemizde Ankara'da Erzurum 'da Gaziantep 'te ve Urfa 'da da yetişiyor. Aromatik uçucu yağlarla dolu yaprakları 13.yyda ünlü botanikçi eczacı İbn-al-Baytar keşfetmiş.Dünyaca ünlü bir herbalizm kitabı olan Yeşil Eczane'nin yazarı ABD Tarım Bakanlığı'nda şifalı bitki uzmanı olarak uzun yıllar görev yapmış etnobotanist James A Duke'a göre tarhun,kansere karşı koruyucu özelliği olan tam 72 ayrı aktif madde içeriyor.Bilimsel veriler de James Duke'u destekliyor,mesela bu 72 maddeden biri olan kafeik asit'in DNA koruyucu özelliği bilimsel olarak gösterildi ki DNA hasarının kansere karşı ilk adım olduğunu daha önceki yazılarımda da anlatmıştım. Tarhunun bilimsel adı Artemisia dracunculus,Artemisia türü bitkilerin 'artemisisin' adlı kanser hücrelerinin üremelerini durduran bir madde içeriklerini biliyoruz,tıp tarihinde sıtmada da kullanılmış bu bitki türleri ancak her türü güvenli değil,toksik olan türleri de var ancak 'french esdragon' ya da Fransız Tarhunu adı verilen tür baharat olarak kullanılacak kadar masum.2011 de'Pytomedicine -Bitkisel İlaç'adlı bilimsel yayında yer alan bir çalışmada artemisisin 'in kanser hücreleri üzerinde etkili olduğu saptandı.Çin Shanghai Eastern Hepatobiliary Surgery Hospital adlı karaciğer cerrahisi hastanesinde yürütülen hücresel çalışmada artemisisin 'in karaciğer kanseri hücrelerinin doku derinliklerine inme ve metastaz yapma kabiliyetlerini azalttığı ortaya kondu.Artemisisin bunu kanser hücrelerinin doku derinliklerine inmek için kullandığı doku eritici bir enzim olan MMP üretimlerini baskılayarak başardığı gösterildi.Yine, tabiat aklının kanser aklını yenebileceğinin ipuçlarını veren kıymetli bir çalışma.Tarhundaki kanser savaşçısı bir madde de eupatilin.Food and Chemical Toxicology dergisinde birkaç yıl önce yayınlanan bir çalışmada, eupatilin'in insan rahim kanseri hücrelerinin üremelerini baskıladığı gösterildi.Baharat dozunda kullanılan tarhunda bu maddeler bu deneylerindeki kadar yüksek dozda değil,ancak bu bilimsel veriler bizim bu baharatı koruyucu olarak kullanabileceğimizi gösteriyor...